I. Jetëshkrimi
Familja
Naim Tërnava u lind më 7 janar 1961, në fshatin Lismir të Komunës së Fushë-Kosovës, si fëmija i tretë i babait Pajazitit dhe nënës Refiqes.
Të parët e familjes së tij heqin rrënjë nga fshati Tërnavë i rrethit të Toplicës, i cili i përkiste Sanxhakut të Nishit, nga ku u dëbuan me dhunë gjatë vitit 1878 për t’u vendosur në fshatin Lismir të Fushë- Kosovës.
Si shumë familje të tjera shqiptare, të dëbuara me dhunë nga trojet e tyre stërgjyshore, edhe kjo familje me përkushtim e ruajti dhe e kultivoi ndjenjën, dashurinë dhe idealin për t'u kthyer, herë do kurdo, në vatrat e tyre. Kjo më së miri dëshmohet edhe nga mbiemri i tyre (Tërnava), si shenjë identifikimi i prejardhjes së tyre nga fshati – vatra nga e cila ishin dëbuar me dhunë.
Familja Tërnava shquhet për kultivimin e atdhedashurisë dhe për traditën fetare.
I ati Pajaziti dhe xhaxhai Myderriz Adem efendiu, ishin atdhetarë të shquar dhe pjesëtarë aktivë të Organizatës Nacional Demokratike Shqiptare (NDSH).

Arsimimi
Naim efendiu i mori mësimet parashkollore te xhaxhai i tij, hoxha i shquar, Mulla Adem efendiu, ku edhe nisi rrugëtimi i tij drejt edukimit dhe mësimit. Shkollimin fillor e mbaroi po në vendlindje, në vitin 1972/1973, për të vazhduar në Medresenë “Alaudin” në Prishtinë, të cilën e mbaroi në vitin shkollor 1978/1979. Gjatë ditëve në medrese u dallua për sjelljet, edukatën dhe përkushtimin për mësime. Pati fatin e mirë që ishte nxënës i myderrizëve të shquar të asaj kohe që ishin pedagogë në medrese, si Rashid ef. Osmani, Hasan ef. Nahi, Sadri ef. Prestreshi, Haxhi Sherif ef. Ahmeti, si dhe pedagogët e lëndëve shoqërore.
Gjatë kësaj kohe u dallua sidomos me organizimet letrare dhe kulturore që zhvilloheshin në kuadër të Shoqatës së nxënësve të Medresesë dhe organit të tyre revistës “Drita e Kuranit” (Nuru ‘l- Kuran), në të cilën Naim efendiu e nisi rrugëtimin e tij të gjatë e të frytshëm të fjalës së shkruar. Në vitin shkollor 1978/1979 ishte kryetar i Shoqatës së Nxënësve të Medresesë.
Pas përfundimit të shkollës së mesme, studimet i filloi në Universitetin “Al-Az-har” të Kajros, në drejtimin “Usuluddin” (Apologjetikë dhe Filozofi Islame), ku edhe diplomoi më 1984. Gjatë qëndrimit në Kajro, përveçse u dallua në studime, u angazhua edhe në shumë aktivitete të tjera, sidomos në njohjen e historisë së shqiptarëve të Egjiptit dhe në kontaktet me të fundmit e dinastisë shqiptare të Misirit, si me Qerim Haxhiun, Musa Haxhiun etj.I frymëzuar nga dashuria, malli, përkushtimi, këshillat, mësimet dhe porositë e tyre për Atdheun, vuri kontakte me shqiptarët që jetonin jashtë Atdheut të tyre, të organizuar në qendra të ndryshme nëpër Evropë, ShBA, Australi e Zelandë të Re.
Përmes këtyre atdhetarëve të dëshmuar, Naim efendiu u njoh dhe vuri kontakte edhe me shumë gazeta, revista e botime të veçanta që kishin nxjerrë rilindësit tanë në Misir (Egjipt) dhe në vende të tjera, si dhe me shtypin e kohës që e nxirrte Mërgata Shqiptare gjithandej nëpër botë, jashtë ndikimit dhe mendimit ideologjik komunist që ishte instaluar në vendlindjet e tyre.
Studimet postdiplomike i ka mbaruar në Universitetin e Hapur Amerikan të Kajros në vitin 2003.

Veprimtaria
Pas kthimit në vendlindje, Naim ef. Tërnava emërohet imam në xhaminë e fshatit të tij të lindjes, në Lismir, ku me përkushtim shërbeu deri në vitin 1995. Koha sa ishte imam, ishte një ndër periudhat më të vështira të historisë më të re të Kosovës, ishin këto vitet që shënonin rënien e komunizmit në njërën anë, dhe ripushtimin e Kosovës nga Serbia në anën tjetër. Në këto rrethana, Naim efendiu me ligjëratat, derset, vazet e nasihatet edhe përtej xhamisë dha një kontribut të 3 rëndësishëm në motivimin, drejtorientimin dhe kapërcimin e këtyre sfidave dhe zhvillimeve shoqërore-politike me të cilat po përballej Kosova.
Në shtator të vitit 1985/1986 nga ana e Kryesisë së Bashkësisë Islame, Naim ef. Tërnava, emërohet pedagog i lëndës së Akaidit dhe më pastaj edhe i Filozofisë islame, në Medresenë e Mesme “Alaudin” në Prishtinë. Përveç punës së palodhshme si pedagog, ai, për nevojat e nxënësve, hartoi edhe shtatë tekste për lëndët Akaid, Ahlak dhe Filozofi islame, gjë që shënon një periudhë të re në tekstologjinë islame në medrese.
Për dy mandate (1995-2003) ishte edhe drejtor i Medresesë “Alaudin”.
Nga viti akademik 1994/1995 u angazhua ligjërues i lëndës së Akaidit dhe Filozofisë Islame në Fakultetin e Studimeve Islame deri më 2020.
Naim Tërnava nga fillimi i viteve 90 ka ushtruar shumë detyra dhe funksione me rëndësi, jo vetëm në kuadër të Bashkësisë Islame të Kosovës, por edhe jashtë saj.
Gjendja e rëndë nëpër të cilën po kalonte Kosova në fund të viteve 80, bëri që Bashkësia Islame e Kosovës të formonte Këshillin Iniciues për Ndihma, i cili ishte përpjekja e parë për t'iu dalë në ndihmë punonjësve të cilët pushteti serb i kishte nxjerrë me dhunë nga vendet e tyre të punës. Naim ef. Tërnava, fillimisht ishte anëtar i këtij Këshilli e pastaj edhe drejtues i tij.
Për tri mandate ka qenë anëtar i Redaksisë së revistës “Dituria Islame” (1990-1991, 1992-1993, 1998-2000), ku ka dhënë një kontribut të shquar dhe ka botuar studime nga fusha e akaidit. Kurse për dy mandate (1990-1998) ka qenë anëtarë i Kryesisë së Bashkësisë Islame të Kosovës, kurse, në mungesë të kryetarit të Kryesisë së Bashkësisë Islame, disa herë ka qenë edhe zëvendëskryetar i saj.
Me dëbimin e nxënësve dhe të punonjësve arsimorë nga institucionet publike shkollore, u paraqit nevoja për riorganizimin e procesit arsimor paralel dhe të pavarur nga Serbia. Kështu, më 1989, u themelua Këshilli Iniciativë për Themelimin e Lidhjes së Arsimtarëve Shqiptarë (LASH), që për një dekadë të tërë do të luante rolin e Ministrisë së Arsimit të Kosovës. Naim ef. Tërnava ishte njëri nga katër anëtarët e Këshillit Iniciativ për themelimin e LASH-it, që u themelua pikërisht në Medresenë “Alaudin” në Prishtinë, e cila me tërë kapacitetet e veta qe vënë në shërbim të kauzës kombëtare shqiptare.
4
Në fund të vitit 1997 dhe në fillim të vitit 1998, Kosova hyn në një fazë krejtësisht të re, ajo edhe praktikisht ishte në gjendje lufte, kurse popullata shqiptare përballej me vështirësi nga më të ndryshmet. Në këtë kohë, saktësisht më 9.3.1998, Bashkësia Islame e Kosovës, në kuadër të saj, formoi Këshillin e Emergjencës, të parin e këtij lloji në Kosovë, i cili do t'u vihej në ndihmë të dëbuarve dhe të dëmtuarve nga agresioni serb në zona të ndryshme të Kosovës, si dhe do të mbështeste gjithanshëm njësitë e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK). Në krye të këtij Këshilli, që nga fillimi, u zgjodh Naim ef. Tërnava. Pas përfundimit të luftës, ky Këshill u transformua në Shoqatën Humanitare “Bereqeti”, të cilën deri në vitin 2002 e drejtoi Naim ef. Tërnava.
Ishte edhe anëtar i Kryesisë së Këshillit Republikan të Emergjencës (1998-1999).
Nga viti 1999 deri në vitin 2003 ka ushtruar detyrën e kryetarit të Kuvendit të Bashkësisë Islame të Kosovës. Gjatë kësaj kohe, ka zhvilluar shumë takime zyrtare në nivele ndërkombëtare kudo nëpër botë, gjithnjë në interes së çështjes së Kosovës.
Më 15 tetor 2003 zgjidhet kryetar dhe Myfti i Bashkësisë Islame të Kosovës. Në këtë post është rizgjedhur edhe në vitin 2008, 2013 dhe më 2018.
Si Myfti i Kosovës që nga viti 2003, përveçqë ka pritur e takuar shumë personalitete të larta vendëse dhe ndërkombëtare, ka marrë pjesë në shumë konferenca, seminare, kongrese, simpoziume e forume brenda dhe jashtë Kosovës. Në të gjitha takimet që ka pasur me përfaqësuesit ndërkombëtarë, Myftiu Tërnava i ka njoftuar me realitetin kosovar dhe njëkohësisht ka kërkuar nga ata përkrahje për Kosovën, shtetësinë dhe njohjen e pavarësisë së saj.
– Më 2005 është zgjedhur nënkryetar i Këshillit të Lartë Islamik për Evropë dhe Azi, me seli në Stamboll.
– Më 18 gusht 2015 zgjedhet anëtar i Sekretariatit të Lartë Botëror Islamik për Fetva, me seli në Kajro, organizuar nga Myftinia e Egjiptit.
– Më 6 prill 2024 zgjidhet anëtar i Akademisë së Jurisprudencës Islame të Organizatës së Ligës së Botës Islame RABITA, me seli në Meke të Arabisë Saudite.
Për kontributin e tij në shumë fusha ka marrë disa mirënjohje e çmime nga organizata, institucione dhe forume të ndryshme vendëse e ndërkombëtare.
5
II. Mirënjohje dhe çmime
– Në maj të vitit 2007, gjatë vizitës në SHBA, respektivisht në shtetin e Kentakit, në qytetin Louisvile (Luilvil), nga kryebashkiaku i këtij qyteti, z. Terry E. Abrahamson Mayer, Myftiu Naim ef. Tërnava është shpallur qytetar nderi i qytetit Louisvile (Luilvil).
– Më 28 dhjetor 2011 Myftiut Naim Tërnava i ndahet “Çmimi për Krijimtari, 2011”, nga Komuna e Fushë-Kosovës.
– Më 12 qershor 2013 në Akademinë solemne të organizuar nga Komuna e Fushë-Kosovës, me rastin e çlirimit të këtij qyteti, iu nda çmimi: “Qytetar nderi i Komunës së Fushë-Kosovës”.
– Për herë të nëntë me radhë që nga viti 2009-2013, nga Qendra Mbretërore për Studime dhe Hulumtime Islame me seli në Aman të Jordanisë, renditet i 72-ti me radhë në mesin e 500 personaliteteve Islame më me ndikim në Botën Islame.
– Qeveria e Përkohshme e Kosovës, Ministria e Mbrojtjes, Mirënjohje, Për kontributin e lartë ndaj Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe për ndihmën e dhënë popullsisë civile gjatë kohës së luftës, Prishtinë, 2000.
– Fondacioni Ndërkombëtar Kuvajtian për Bamirësi, Fletëfalënderim, Prishtinë, 2000.
– Aleanca e Gruas së Kosovës, Fletëfalënderim, Prishtinë, 11 tetor 2000.
– Ushtria Çlirimtare Kombëtare (UÇK), Mirënjohje, 28 nëntor 2001.
– Ushtria Çlirimtare e Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit (UÇPMB), Zona Operative e Preshevës, Mirënjohje, Preshevë, 24 maj 2001.
– Qendra për Arsimimin dhe Edukimin e Fëmijëve me të meta të lehta mentale në Prizren, Mirënjohje, Prizren, shkurt 2002.
– Medreseja e Mesme “Alaudin” në Prishtinë, me rastin e 50-vjetorit, Mirënjohje, Prishtinë, 4 nëntor 2002.
– Shoqata Miqtë e Trupave Mbrojtëse të Kosovës, Anëtar nderi, Prishtinë, mars 2004.
– Xhamia “Mesxhid Aksa” në Leverkusen – Gjermani, 15 maj 2004.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Lipjan, Mirënjohje, Lipjan, 2004.
– Këshilli i Bashkësi Islame në Bujanoc, Mirënjohje, Bujanoc, 10 shkurt 2005.
– ËAMI-Asambleja Botërore e Rinisë Islame, Fletëfalënderim, Prishtinë, 2005.
– Instituti i Shëndetësisë Publike, Prishtinë, Mirënjohje, Lipjan, 2005.
– Këshilli i Bashkësisë Islame Lipjan, Mirënjohje, Lipjan, 2005.
– Shoqata për Bamirësi-Bahrejn, Fletëfalënderim, Bahrejn, 2006.
6
– Bashkësia Islame Ulqin, Mirënjohje, Ulqin, 2006.
– Arkivi i Kosovës, Prishtinë, Mirënjohje, Prishtinë, 15 janar 2006.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Lipjan, Fletëfalënderim, Lipjan, 18 tetor 2006.
– Klubi i futbollit “Fushë-Kosova”, Mirënjohje, Fushë-Kosovë, maj 2006.
– Këshilli i Bashkësisë Islame, Malishevë, Mirënjohje, Malishevë, 2006.
– Vakf al-Islam, Fletëfalënderim, Prishtinë, 2007.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Therandë, Fletëfalënderim, Therandë, gusht 2008.
– Bashkësia Islame Shqiptare “Hëna e Re”, Kreuzlingen – Zvicër, Mirënjohje, Kreuzlingen, 12 prill 2008.
– Këshilli i Xhamisë “Mahmud Pasha” në Prizren, Fletëfalënderim, Prizren, tetor 2008.
– Parlamenti i Studentëve i Universitetit të Prishtinës, Mirënjohje, Prishtinë, 2008.
– Unioni i Studentëve të Fakultetit të Studimeve Islame – Prishtinë, Fletëfalënderim, Prishtinë, 2009.
– Universiteti “Al-Az-har”-Kajro-Takimi i dytë i personaliteteve që kanë përfunduar Al-Az-harin, Fletëfalënderim, Kajro, janar 2009.
– Lëvizja Gjithëpopullore e Pajtimit – Kuvendi i Bubavecit, Mirënjohje, Bubavec, 26 prill 2010.
– Organizata Botërore për Njohje Islame, Fletëfalënderim, Mekë, shtator, 2011.
– Instituti Mikro-Finaciar “Start”, Fletëfalënderim, Prishtinë, 19 gusht 2012.
– Konferenca shkencore “Kontributi i prijësve myslimanë në
formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar”, Certifikatë, Tiranë, 29 shtator 2012.
– Medreseja e Mesme “Alaudin” Prishtinë, Mirënjohje, Prishtinë, nëntor 2012.
– Këshilli i Xhamisë së Fshatit Koretin (Kamenicë), Fletëfalënderim, Kamenicë, 18 nëntor 2012.
– Fakulteti i Studimeve Islame – Prishtinë, Mirënjohje, Prishtinë, 20 dhjetor 2012.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Prishtinë, Mirënjohje, Prishtinë, 26 nëntor 2012.
– Këshilli i Bashkësisë në Kaçanik, Mirënjohje, Kaçanik, 11 gusht 2013.
7
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Ferizaj, Mirënjohje, Ferizaj, 3 nëntor 2013.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Ferizaj, Mirënjohje, Ferizaj, 5 dhjetor 2013.
– Kryetari i Bursës, Rexhep Alltepe, Fletëfalënderim, Bursë, 2013.
– Komiteti i fshatit Komogllavë – Ferizaj, Mirënjohje, Ferizaj, 20 mars 2014.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Kaçanik, Mirënjohje, Kaçanik, 11 qershor 2014.
– Këshilli i Bashkësisë Islame në Ferizaj, Fletëfalënderim, Ferizaj, 27 qershor 2014.
– Bashkësia Fetare Islame e Maqedonisë, Mirënjohje, Shkup, 2015.
– Këshilli i Bashkësisë Islame Prizren, fshati Drajçiq, Mirënjohje, Gusht, 2015.
– Fakulteti i Studimeve Islame Prishtinë, Mirënjohje, 2015
– Lidhja e Arsimtarëve Shqiptarë, me rastin e 25 vjetorit të themelimit, Mirënjohje, Prishtinë, 2 dhjetor 2015.
– Instituti Evropian për menaxhment dhe diplomaci, Mirënjohje, Shkup, 27 shkurt 2016.
– Kryegjyshata Botërore Bektashiane, Mirënjohje, Tiranë, 4 prill 2016.
– Këshilli i Bashkësisë Islame Skenderaj, Mirënjohje, Skenderaj, 2 qershor 2016.
– Këshilli i Bashkësisë Islame Malishevë, Mirënjohje, Malishevë, 30 nëntor 2016.
– Bashkësia Islame El-Hidaje – St. Gallen, Mirënjohje, St. Gallen – Zvicër, 04 mars 2016.
– Dijaneti i Turqisë, Mirënjohje, Prishtinë, 17 qershor 2016.
-Këshilli Bashkësisë Islame Suharekë, Mirënjohje, Suharekë, korrik 2016.
– Myftinia e Shkodrës, Mirënjohje, Shkodër, korrik-2016.
– Myftinia e Pukës, Mirënjohje, Pukë, 3 prill 2017.
– Këshilli Bashkësisë Islame Suharekë, Mirënjohje, fshati Dubravë, 25 maj 2017.
– Fakulteti i Studimeve Islame, Mirënjohje, Prishtinë, 19 dhjetor 2017.
– Këshilli i Bashkësisë Islame – Viti, Mirënjohje, Viti, 14 maj 2017.
– Unioni i Pavarur i Studentëve Shqiptarë nga Kosova dhe Maqedonia në Riad, Mirënjohje, Riad, 2017 – Medreseja e Mesme “Alaudin”, Mirënjohje, Prishtinë, 01 dhjetor 2017.
– Instituti i Hifzit-Prizren, Mirënjohje, Prizren, 23 prill 2018.
8
– Shoqata Humanitare “Bereqeti” Pejë, Mirënjohje, Pejë, 5 qershor 2018.
– Multi National Task Force East-Kosovo force,Mirënjohje, Prishtinë, 10 korrik 2018.
– Policia e Kosovë, Komandanti i Stacionit policor Qendra, Mirënjohje, Prishtinë, 23 janar 2020.
– Këshilli i Bashkësisë Islame Kamenicë, Mirënjohje, Kamenicë, 26 shkurt 2020.
– Kryeministri Ramush Haradinaj, Mirënjohje, Myftiut Naim Tërnava: Për kontributin e veçantë dhe meritat e jashtëzakonshme në avancimin e çështjes sonë kombëtare, ndan edhe medaljen me moton: “Me besim në Zot Atdhe e Shtet”, Prishtinë, 4 maj 2021.
– Medreseja e Mesme “Alaudin” Prishtinë, Mirënjohje, Prishtinë, 22 dhjetor 2021.
– Kryetari i Komunës së Prishtinës, Mirënjohje për Myftiun Tërnava: për kontributin e dhënë për arsimin shqip gjatë vitit 1989 -1999, Prishtinë 11 qershor 2022.
– Political Balkan Forum, Certifikatë për vlerësim Ambasador i Paqes për Myftiun Naim Tërnava për kontribut në mbrojtjen e sigurisë se atdheut, për liri, pavarësi, rregull dhe qeverisje në Kosovë, Korrik 2024.
III. Pjesëmarrja në konferenca dhe në forume të ndryshme
– Simpoziumi Ndërkombëtar “Feja, kultura dhe tradita islame ndër shqiptarët”, organizuar nga Meshihati i Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 15-17 tetor 1992.
– Konferenca Ndërkombëtare “Për paqe dhe tolerancë”, organizuar nga “Fondacioni Thirrja e Ndërgjegjes” me seli në Nju-Jork, mbajtur në Vjenë, 16-18 mars 1999.
– Konferenca shkencore “Islami dje, sot dhe nesër”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 23-24 maj 2003.
– Kongresi Ndërkombëtar “Toleranca në qytetërimin Islam”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 28 prill – 1 maj 2004.
– Konferenca Ndërkombëtare “Mëshira e përgjithshme dhe Islami botëror”, organizuar nga “Organizata Botërore Islame për Thirrje”, me seli në Tripoli të Libisë, 2004.
– Konferenca e Tretë e Këshillit Evropian të Liderëve Fetarë: “Integrimet në Evropë”, Leuven-Bruksel, 7-11 nëntor 2004.
9
– Kongresi Ndërkombëtar “Islami vlerë njerëzore qytetëruese”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe e Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 17-20 prill 2005.
– Konferenca Ndërkombëtare “Mbi koekzistencën paqësore dhe dialogu ndërfetar në Kosovë”, Prishtinë, 2-3 maj 2005.
– Konferenca Ndërkombëtare “Feja, kultura dhe identiteti islam në kohën bashkëkohore”, organizuar nga Këshilli i Lartë Islamik për Evropë, Stamboll, 5-9 shtator 2005.
– Sesioni shkencor “Kurani tek shqiptarët”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 26-27 dhjetor 2005.
– Kongresi Ndërkombëtar “Problemet me të cilat ballafaqohet Bota Islame dhe trajtimi i tyre në kontekstin e globalizmit”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe e Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 6-9 prill 2006.
– Kongresi i Parë Ndërkombëtar, “Al-Az-hari dhe Perëndimi”, organizuar nga Universiteti “Al-Az-har”, Kajro, 11-13 prill 2006.
– Konferenca Ndërkombëtare “Konferenca ndërfetare mbi koekzistencën paqësore dhe dialogun”, organizuar nga Kisha Norvegjeze, Pejë, 2-3 maj 2006.
– Simpoziumi Ndërkombëtar “Gjashtë shekuj të Islamit ndër shqiptarët”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës dhe Fakulteti i Studimeve Islame – Prishtinë, Prishtinë, 16-17 shtator 2006.
– Kongresi Ndërkombëtar “Mosmarrëveshjet në Botën Islame dhe orvatjet e zgjedhjeve të tyre nën hijen e globalizmit”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe e Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 4-6 mars 2007.
– Kongresi i Dytë Botëror “Provokimet kulturore e civilizuese për Botën Islame”, organizuar nga Universiteti i “Al-Az-harit”, Kajro, 1-3 prill 2007.
– Tryeza shkencore “Mesazhet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prizren, 12 qershor 2007.
– Konferenca për Evropë dhe Azi, “Takimi i Liderëve Myslimanë të Ballkanit”, organizuar nga Dijanet-i i Turqisë, Sofje, 28 shtator 2007.
– Konferenca Ndërkombëtare “Për dialog ndërfetar dhe ndër civilizues”, organizuar nga Ministria e Kulturës së Maqedonisë, Ohër, 26-28 tetor 2007.
10
– Konferenca e Liderëve Fetar Islam të Ballkanit “Perspektiva dhe e ardhmja e përbashkët”, Podgoricë 8-9 mars 2008.
– Konferenca Ndërkombëtare “Përpjekjet për siguri në shoqërinë islame”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe e Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 16-19 mars 2008.
– Sesioni shkencor “Myderriz Sherif ef. Ahmeti – jeta dhe vepra”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 17 prill 2008.
– Konferenca Ndërkombëtare “Dialogu” organizuar nga Lidhja Botërore Islame”, Mekë, 4-6 qershor 2008.
– Konferenca Ndërkombëtare “Një botë e përbashkët mes nesh”, organizuar nga Qendra për Fe dhe Kulturë e Universitetit të “Yell- it” në bashkëpunim me Universitetin “Al-el-Bejt”, Nju Haven (në Haven), 28-31 korrik 2008, SHBA.
– Konferenca Ndërkombëtare “Al-Az-hari dhe Perëndimi-urat për të ardhmen”, organizuar nga Universiteti “Al-Az-har”, Kajro, 3-5 janar 2009.
– Ligjëratë me temën “Islami tek shqiptarët”, në Universitetin “Al el- Bejt” të Jordanisë, Aman, 5 mars 2009.
– Ligjëratë me temën “Perspektiva e myslimanëve të Kosovës në Evropë”, në Universitetin Islam Botërorë të Amanit, Aman, 6 mars 2009.
– Kongresi Ndërkombëtar “Reformimi i të menduarit Islam”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe e Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 6-8 prill 2009.
– Konferenca Ndërkombëtare “Burimet e njohurive fetare dhe metodat e reformave”, organizuar nga Këshilli i Lartë Islamik të Euro- Azisë”, Stamboll, 12-15 maj 2009.
– Kongresi III i organizuar nga Universiteti i “Al-Az-harit, “E drejta e dialogut dhe kufijtë”, Kajro, 28-30 qershor 2009.
– Akademi përkujtimore në “60-vjetorin e rënies së Mulla Idris Gjilanit”, organizuar nga Shoqata e të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë, Prishtinë, 26 nëntor 2009.
– Konferenca e Liderëve Fetarë Myslimanë të Ballkanit, Prishtinë, 11- 12 maj 2010.
– Kongresi Ndërkombëtar “Qëllimet e të Drejtës islame dhe problematikat bashkëkohore”, organizuar nga Ministria e Vakëfeve dhe Çështjeve Fetare të Egjiptit, Kajro, 22-25 shkurt 2010.
– Konferenca Ndërkombëtare organizuar nga Lidhja Botërore Islame, Mekë, 18 korrik 2011.
11
– Kongresi Ndërkombëtar “Problemet dhe zgjidhjet e tyre”, organizuar nga Liga Botërore Islame, Mekë, 11-12 korrik 2011.
– Konferenca Ndërkombëtare “Mësimet mbi fenë në institucionet publike të arsimit, përvojat nga rajoni dhe modalitetet e përshtatshme për Kosovën”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë 14 -15 mars 2011.
– Konferenca e liderëve fetarë të Ballkanit “Denacionalizimi i vakëfit dhe përvoja e shteteve të tjera”, Shkup, 29-30 maj 2011.
– Konferenca Ndërkombëtare “Këndvështrimi i diversitetit fetar, kulturor dhe shoqëror në Ballkan nga perspektiva globale”, Tiranë, 25 mars 2011.
– Sesioni shkencor: “Myderriz Sadri ef. Prestreshi-jeta dhe vepra”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 22 shkurt 2012.
– Akademia përkujtimore “Sadri efendi Prestreshi-shembull i sakrificës për vatan”, Prishtinë, 22 shkurt 2012.
– Konferenca shkencore mbarëkombëtare “Kontributi i prijësve myslimanë në formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar”, organizuar nga tri bashkësitë islame shqiptare, Tiranë, 28-29 shtator 2012.
– Konferenca “Gruaja themel i familjes”, organizuar nga UNFPA – misioni në Kosovë dhe Bashkësia Islame e Republikës së Kosovës, Prishtinë, 8 maj 2013.
– Konferenca e Liderëve Myslimanë të Ballkanit “Roli i Islamit dhe prijësve fetarë në zgjidhjen e problemeve sociale dhe shpirtërore”, Tiranë, 18 maj 2013.
– Konferenca Ndërkombëtare “Feja dhe pajtimi – cila është e ardhmja e dialogut ndërfetar”, organizuar nga Qeveria e Kosovës, Pejë, 24- 26 maj 2013.
– Konferenca Ndërkombëtare për Dialog Ndërfetar “Dialogun fetarë e kemi dëshmuar përgjatë shekujve”, organizuar nga OSBE, Prishtinë, 17 shtator 2013.
– Konferenca për Promovimin e Paqes në Kosovë “Fragmente nga terreni mbi paqen dhe pajtimin në Kosovë”, organizuar nga Caritasi Zviceran dhe Fondacioni FES i Luksemburgut, Prishtinë, 20 shtator 2013.
– Sesioni shkencor “Hfz. Bajram ef. Agani – jeta dhe vepra (1898- 1962)”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 7 dhjetor 2013.
12
– Akademia përkujtimore “Hafiz Bajram Agani-alim dhe udhëheqës i përkushtuar”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 7 dhjetor 2013.
– Konferenca e Përgjithshme e Fondacionit Kuvajtian të Vakëfeve, Kuvajt, 22-24 dhjetor 2013 – Konferenca e Enciklopedisë Islame “100 vite në shërbim të kulturës dhe civilizimit Islam”, organizuar nga Dijaneti i Republikës së Turqisë 25.01.2014, Stamboll – Konferenca ndërkombëtare “Bota Islame, problemet-zgjidhja e tyre dhe bashkëpunimi Islamik”, Mekë, 2-4 mars 2014.
– Konferenca “Promovimi i paqes në shoqëritë myslimane”, Ebu Dhabi, 4-5 mars 2014.
– Konferenca Ndërkombëtare “ Bashkëpunimi Islamik “ në Mekë të Arabisë Saudite, organizuar nga Liga Botërore Islame me seli në Mekë, 1-3 mars 2014.
– Simpoziumi Ndërkombëtar “Roli i bektashizmit në sendërtimin e dialogut ndërfetarë në Ballkan”, organizuar nga Kryegjyshata Bektashiane në Tiranë, Tiranë, 24 mars 2014.
– Samiti i Liderëve të Lartë Islamik të Euro Azisë, Bruksel, 13-14 maj 2014.
– Konferenca e Dytë Ndërfetare e Ndërkombëtare në kuadër të javës së pajtimit dhe tolerancës ndërfetare, Prizren, 23-25 maj 2014.
– Konferenca “Iniciativa e Ulemave të Botës Muslimane për Paqe, Maturi dhe gjykim të shëndoshë”, organizuar nga Dijaneti i Turqisë, Stamboll, 17-19 korrik 2014.
– Konferenca për Dialog Ndërfetarë, organizuar nga OSBE, Prishtinë, 30 tetor 2014.
– Forumi i Tretë Botëror Katoliko – Musliman, “Të punojmë së bashku për t’iu shërbyer të tjerëve “, mbajtur në Vatikan, më 11-13 nëntor 2014.
– Konferenca e Shtatë e Muftinjëve të vendeve të Ballkanit, Edrene, Turqi, 13-16 janar 2015.
– Konferenca Ndërkombëtare Islame Globale Kundër Terrorizmit, organizuar nga “Lidhja Botërore Islame” mbajtur në Mekë, 19-20 shkurt 2015.
– Konferenca ndërkombëtare “Për avancimin e shkencave Kuranore”, Riad, 28 shkurt-1 mars 2015.
– Konferenca shkencore rreth dorëshkrimeve dhe botimeve arabe në Kosovë, organizuar nga Fakulteti i Studimeve Islame, Prishtinë, 16- 18 dhjetor 2015.
13
– Sesioni shkencor kushtuar përvjetorit të 30 të përkthimit të Kuranit në gjuhën shqipe, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 26-27 dhjetor 2015.
– Konferenca shkencore “Zani i Naltë, një shekull në shërbim të dijes”, organizuar nga Komuniteti Mysliman i Shqipërisë, Tiranë, 16 shkurt 2016.
– Samiti i Parë “Përballje e qytetërimeve “, organizuar nga komuna e Konjës së Turqisë, Prishtinë, 19- 23 maj 2016.
– Konferenca shkencore e organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës me temën “ Zani i Naltë, një shekull në shërbim të dijes”, Prishtinë, 16 qershor 2016.
– Takimi parapërgatitorë të Konferencës së radhës të Këshillit të Lartë Islamik të Euro-Azisë në Ankara, Ankara, 10 gusht 2016.
– Samiti i Euro-Azisë, me temën “Të bashkuar kundër politizimit dhe keqpërdorimit të fesë dhe perspektiva për të ardhmen “, organizuar nga Dijaneti i Turqisë, Stamboll, 11 tetor 2016.
– Konferenca shkencore “Revista “Dituria Islame” – tri dekada jetë, punë, sfidë dhe suksese “, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 18-20 nëntor 2016.
– Konferenca shkencore “Zani i Naltë – thesar kulturor, fetar e kombëtar “, organizuar nga Bashkësia Islame e Maqedonisë, Shkup, 24 nëntor 2016.
– Konferenca ndërkombëtare e promovimit të paqes në shoqërinë Islame, mbajtur në Abu Dhabi të Emirateve të Bashkuara Arabe, Abu Dhabi, 19-20 dhjetor 2016.
– Konferenca shkencore “Revista “Drita Islame” vazhdimësi e revistave “Zani i Naltë” dhe “Kultura Islame”, urë lidhëse midis brezash dhe trevash shqiptare”, organizuar nga Komuniteti Myslimanë i Shqipërisë, Tiranë, 28 shkurt 2017.
– Konferenca ndërkombëtare “Trendët ideologjike mes lirisë së shprehjes dhe parimeve bazë të sheriatit “, Mekë, 20 mars 2017.
– Konferenca shkencore “Myslimanët shqiptarë në Ballkan”, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 12 Mars 2017.
– Konferenca “ Manifestimi i javës së Muhamedit a.s.”, organizuar nga Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës dhe Dijaneti i Turqisë, Prishtinë, 19 prill 2017.
– Konferenca e gjashtë ndërkombëtare për gjuhën arabe, Dubai – Emiratet e Bashkuara Arabe, 3-4 maj 2017.
14
– Konferenca shkencore “Medreseja Alaudin e Prishtinës – 65 vjet në shërbim të arsimit fetar dhe kombëtar “, organizuar nga Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 17-19 maj 2017.
– Simpoziumi “Mejtepet e Myftinisë në Pukë dhe roli i tyre”, organizuar nga Myftinia e Pukës, Pukë, 11 nëntor 2017.
– Tryeza shkencore “60 vjet të literaturës islame në gjuhën shqipe në Kosovë 1957-2017 “, organizuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, Prishtinë, 27 dhjetor 2017.
– Tryeza e rrumbullakët “Bashkë kundër dhunës” , organizuar nga Drejtoria Rajonale e Policisë së Kosovës”. Mitrovicë, 30 tetor 2018.
– Forumi i Pestë Ndërkombëtar për Promovimin e Paqes në Shoqëritë Islame, me temën: “Aleanca e virtyteve mundësi për paqen globale”, organizuar nga qeveria e Emirateve të Bashkuara Arabe, Ebu Dhabi, 4-7 dhjetor 2018.
– Konferenca ndërkombëtare për promovimin e paqes në shoqëritë Islame me temën: “Adresimi i sfidave globale”, organizuar nga “Këshilli Evropian i liderëve fetarë-feja për paqen” mbështetur nga qeveria e Emirateve të Bashkuara Arabe, Ebu Dhabi, 8-9 dhjetor 2018.
– Konferenca ndërkombëtare me temën: “Uniteti Islam-rreziqet e etiketimit dhe përjashtimit”, organizuar nga “Lidhja Botërore Islame” me seli në Mekë, Mekë, 12-13 dhjetor 2018.
– Konferenca botërore me temën “Vëllazëria Njerëzore”, Ebu Dhabi, 2-4 shkurt 2019.
– Konferenca rajonale “Roli i fesë në Ballkanin Perëndimorë”, Tiranë, 11 qershor 2019.
– Forumi i gjashtë për “Promovimin e Paqes në Shoqërinë
Myslimane”, Abu Dhabi, 8-10 dhjetor 2019 .
– Konferenca ndërkombëtare "Përtëritjen e mendimit islam“, KajroEgjipt, 27-28.01.2020.
– Konferenca ndërkombëtare e ndërfetare me titullin "Vëllazëria njerëzore- bazament i paqes dhe sigurisë në botë", organizuar nga Bashkësia Islame e Kroacisë, në bashkëpunim me Ipeshkvinë e Kroacisë, Ministrinë e Drejtësisë në kuadër të kryesimit të Kroacisë të Këshillit Evropian, Zagrep-Kroaci, 04-05.02.2020
– Konferencën online me temë “Jurisprudenca e emergjencave: parametrat e saj pas COVID-19”, organizuar nga Këshilli për Fetva i Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Liga Botërore Islame, 1819.07.2020.
15
– – Konferenca online e liderëve fetarë myslimanë me temën “Gjendja aktuale në botën islame dhe ndikimi i pandemisë Covid -19”, organizuar nga Kryesia e Çështjeve Fetare të Turqisë (DIJANET) dhe nga Organizata për Bashkëpunim Islamik, 20.10.2020
– Konferenca “Gjendja aktuale në Botën Islame dhe aktualitete”, organizuar nga Liga Botërore Islame, Mekë, 7 janar 2021.
– Konferenca virtuale, “Shkëmbimi i përvojave tona në lidhje me aktivitetet fetare gjatë pandemisë”, organizuar nga Komuniteti Mysliman Shqiptarë në Zvicër, (pjesëmarrje online), 6 shkurt 2021.
– Konferenca virtuale ndërkombëtare “Fikhu i Emergjencave”, (pjesëmarrje online) 19 korrik 2021.
– Konferenca e organizuar nga Myftinia e Egjiptit dhe sekretariati i përgjithshëm i myftinive dhe institucioneve të fetvasë në botë me temë "Institucionet e fetvas në kohën digjitale-sfidat e zhvillimit dhe mekanizmat e bashkëpunimit", Kajro-Egjipt, 02-03.08.2021.
– Konferenca shkencore “Një shekull nga botimi i përkthimit të Kuranit prej Ilo Mitkë Qafëzezit”, organizuar nga Instituti për Hulumtime dhe Studime Islame, Prishtinë, 21 shtator 2021.
– Forumi i Tetë Ndërkombëtarë për Promovimin e Paqes në Shoqëritë Islame, tema: “Qytetaria gjithëpërfshirëse nga ekzistenca e përbashkët në ndërgjegjen e përbashkët”, mbajtur mbajt nën
patronatin e ministrit të punëve të jashtme dhe bashkëpunim të Emirateve të Bashkuara Arabe, z. Abdullah Bin Zayed Al- Nahjan, Ebu Dhabi, 5-7 dhjetor 2021.
– Përfaqësues i kontinentit evropian në takimin e Myftinjve, i cili u organizua me ftesë të kryetarit të këshillit të Fetvave të EBA-së, njëherësh edhe kryetar i Forumit për promovimin e Paqes në Botë, shejh Abdullah Bin Bejë, Ebu Dhabi, 7 dhjetor 2021.
– Konferenca shkencore kushtuar 50 vjetorit të revistës Edukata Islame me titull: “Edukata islame – 50 vjet mision në fjalën e shkruar shqipe”, Prishtinw, 15-16.12.2021.
– Sesioni i Dytë i Forumit të Këshillit Botërorë të Shoqërive Myslimane, me ftesë të Qeverisë së EBA-së. Tema e forumit:
“Uniteti islam-koncepti, mundësitë dhe sfidat” , Ebu Dhabi, 11 maj 2022.
– Forumi Global i vlerave të përbashkëta të pasuesve të religjioneve të ndryshme, me ftesë të sekretarit gjeneral të Ligës së Botës Islame (RABITA), Dr. Muhamed Abdul Kerim al-Isa, Riad, 10-11 maj
2022.
16
– Konferenca e 14 për Dialog ndërfetarë në Katar, me titull: “Fetë dhe gjuha e urrejtjes ndërmjet praktikës dhe teksteve”, organizuar nën patronatin e shkëlqesisë së tij, Khalid bin Khalifa bin Abdul-Aziz al-Thani, 24 maj 2022.
– Konferenca e shtatë ndërkombëtare me temën “Fetvatë dhe
objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm”, të organizuar nga
Sekretariati i Përgjithshëm Botëror i Autoriteteve të Fetvasë, KajroEgjipt, 17-18.10.2022.
– Konferenca e Liderëve të bashkësive fetare islame të Ballkanit, “Roli i fesë dhe liderëve fetarë në ndërtimin e paqes dhe sigurisë në Ballkan”, Varne -Bullgari, 26 nëntor 2022.
– Tryezë shkencore “120-vjetorit i lindjes së hfz Fahri ef. Iljazit- Alim dhe udhëheqës i shquar i Bashkësisë Islame”, Prishtinë, 08 qershor 2023.
– Samiti online “Liderët fetarë myslimanë në botë”, i organizuar nga Dijaneti i Turqisë, 25 janar 2023.
– Konferenca Ndërkombëtare “Fetva dhe Sfidat e Mijëvjeçarit të Tretë”, e organizuar nën përkujdesjen e Sekretariatit të Përgjithshëm të Institucioneve dhe Organeve të Fetvasë në Botë, Kajro-Egjipt, 1819.10.2023
– Programi “Takimi Ndërkombëtar Ballkanik në Sakaria”, Sakarya – Turqi, 01 nëntor 2023.
– Konferenca Ndërkombëtare “Drejt të kuptuarit sheriatik të zhvillimeve shkencore”, Abu Dabi – Emiratet e Bashkuara Arabe, 07 nëntor 2023
– Simpoziumin Ndërkombëtar “Vlerat e përbashkëta njerëzore, parandalimin e konflikteve për të shpëtuar jetë dhe për të mbrojtur të drejtat e njeriut”, Sulltanati i Omanit, 15 nëntor 2023.
– Konferencën Shkencore “Xhamia te shqiptarët – histori, mision, identitet”, Prishtinë, 09-10 dhjetor 2023
– Paneli shkencor “Bullizmi: format, pasojat dhe preventiva”, ShkupMaqedonia e Veriut, 04 janar 2024.
– Konferenca Shkencore, "Ndërtimi i urave ndërmjet sekteve islame", Meke – Arabisë Saudite, 17 mars 2024.
– Sesioni i 23-të i Bordit të Lartë të Akademisë së Jurisprudencës Islame të Ligës Botërore Islame RABITA, Riad – Arabi Saudite, 20-22.04.2024.
– Konferencën e Nëntë Botërore të Fetvasë “Fetvaja dhe ndërtimi moral në një notë përshpejtuese”, Kajro-Egjipt, 29-30.07.2024 17
– Samitin Konsultativ të Ulemave Myslimanë në Stamboll, “Uniteti, mjeti kryesor për kapërcimin e sfidave”, Stamboll-Türkiye, 1314.05.2024
IV. Bibliografia e Myftiut Naim ef. Tërnava (1990-2022)
Në këtë bibliografi janë përmbledhur punimet – kontributet e Myftiut të Kosovës, Naim ef. Tërnava të botuara periodikun tonë në harkun kohor 1990-2022.
Bibliografia është e konceptuar në tri pjesë a njësi:
– në pjesën e parë janë përfshirë monografitë, që kryesisht janë tekste shkollore për nxënësit e Medresesë “Alaudin” në
Prishtinë;
– në pjesën e dytë janë përfshirë kontributet, shkrimet, fjalimet, hytbet dhe intervistat e botuara në shtypin e Bashkësisë Islame (“Dituria Islame” , “Takvimi” dhe “Edukata Islame”);
– në pjesën e tretë janë përmbledhur kumtesat dhe referatet e botuara në vëllime dhe botime të veçanta.
Gjatë hartimit të kësaj bibliografie është respektuar kriteri kronologjik dhe ai tematik.
Në këtë bibliografi nuk kanë zënë vend fjalimet, kontributet, urimet, mesazhet, deklaratat, reagimet dhe intervistat e Myftiut të botuara, qoftë në shtypin vendor, qoftë në atë të huaj.
Për këtë arsye, kjo bibliografi sigurisht që nuk mund të quhet e plotë, por se mund të shërbejë si bazë e mirë për interesimet dhe kërkimet e të gjithë atyre që janë të interesuar për të njohur punën dhe veprën e Myftiut të Kosovës, Naim ef. Tërnava.
4.1. Monografitë:
– Morali islam/Ahlaku-1, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1993.
– Bazat e besimit/Akaidi-1, botoi: Merdeseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1994.
– Pasqyrë e filozofisë islame, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1995.
– Morali islam/Ahlaku-2, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1996.
– Fraksionet në Islam/Akadi-4, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1997.
– Islami besim i vërtetë dhe fetë e tjera – Akaidi-2”, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1998.
18
– Pejgamberia – Njeriu dhe përgjegjësia – Akaidi 3, botoi: Medreseja e Mesme “Alauddin”, Prishtinë, 1999.
– Ligjërime për fenë e atdheun 1 (pikëpamje, qëndrime dhe mendime), botoi: “Dituria Islame”, Prishtinë 2015.
– Ligjërime për fenë e atdheun 2 (fjalime, referate, hytbe, mesazhe, deklarata, trajtesa), botoi: “Dituria Islame”, Prishtinë, 2015.
– Ligjërime për fenë e atdheun 3 (fjalime, hytbe, urime, deklarata, intervista), botoi: “Dituria Islame”, Prishtinë, 2023
– Besimi islam 1 (shtyllat dhe veçoritë), botoi: “Dituria Islame”, Prishtinë, 2020.
– Besimi islam 2 (shtyllat dhe veçoritë), botoi: “Dituria Islame”, Prishtinë, 2020.
– Shkenca e Ilmul Kelamit-Parimet Bazë, Ditura Islame, Prishtinë, 2023.
4.2. Publikimet:
– Liritë e njeriut; “Dituria Islame” (në vazhdim: DI), nr. 18/1990, f.
34.
– Rreth besimit në Zotin; DI, nr. 21/1991, f. 12-13.
– Dhuntia hyjnore; DI, nr. 24/1991, f. 20-21.
– Imam Vehbi Ismaili – publicist dhe veprimtar i shquar; DI, nr.
29/1991, f. 19 -20.
– Xhamia na njoftoi dhe na afroi ndërmjet veti; DI, nr. 35/1992, f. 2223.
– Pa besim në Zotin nuk ka ngadhënjim, DI, nr. 98/1997, f. 41-42.
– Sektet antiislame, “Takvim/Kalendar 1417-18/1997”, Prishtinë, 1997, f. 109-125.
– U nënshkrua marrëveshja e Haxhit, DI, nr. 99/1998, f. 46-47.
– Pa edukimin shpirtëror nuk evitohen dukuritë negative në shoqëri, (Kumtesë e lexuar në Seminarin e dytë me imamë dhe nëpunës të BI të Kosovës, Prishtinë: 13-14 dhjetor 1997): në DI, nr. 99/1998, shtojca, f. 19.
– Jeta pas vdekjes dhe ndëshkimi në varr; DI, nr. 100/1998, f. 16-19.
– Do ta ndajmë kafshatën e gojës së bashku dhe do të mbijetojmë gjendjen e rëndë; Intervistë, DI, nr. 108-109/1999, f. 59-61.
– Islami nuk ka alternativë!; (1); DI, nr. 126/2000, f. 11-13.
– Islami nuk ka alternativë! (2); DI, nr. 127-128/2001, f. 24-26.
– Islami nuk ka alternativë! (3); DI, nr. 129-130/2001, 13-15.
– Islami nuk ka alternativë! (4); DI, nr. 131/2001, f. 17-18.
19
– “Fundamentalizmi islamik” është spekulim propagandistik;
intervistë, DI, nr. 146-147/2002, f. 29-33.
– Jehudizmi-hebraizmi, “Takvim/Kalendar 1422-23/2002”, Prishtinë, 2002, f. 53-67.
– Bashkësia Islame e Kosovës është institucion që duhet ta kenë në konsideratë të gjithë, intervistë për “Diturinë Islame”, DI, nr. 160161/2003, f. 21-26.
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, DI, nr. 163/2004, f. 60-61.
– Të përmbahemi nga çdo akt dhune, (Apel, 19 mars 2004), DI, 164/2004, f. 4.
– Kontributi i Bashkësive fetare në stabilitetin, demokratizimin dhe paqen në Kosovë, Fjalë e mbajtur në takimin e tretë të Këshillit Evropian të prijësve fetarë në Leuven – Belgjikë 7-10 XI 2004, , DI, 172/2004, f. 9-11
– Hytbeja e Fitër – Bajramit, DI, 172/2004, f. 52-54.
– Fjala e Myftiut në iftarin e shtuar nga ambasadori amerikan, Filip Golberg më 12 nëntor 2004, DI, 172/2004, f. 54-55.
– Xhemaludin Afgani (1838-1897), “Takvim-Kalendar 2004”, f. 81104.
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, DI, 174-175/2005, f. 55-56.
– Intervista e Myftiut për “Koha Ditore”, 2 korrik 2005 dhe “Zërin” 2 korrik 2005, DI. 180-181/2005 Shtojcë.
– Hytbeja e myftiut për Fitër-Bajram, DI, 183-184/2005, f. 57-58.
– Ne duhet të përdorim autoritetin tonë për kthimin e besimit të ndërsjellë në mesin e popullatës së Kosovës, (Fjalë e mbajtur në konferencën mbi koekzistencën paqësore dhe dialogun ndërfetar në Kosovë), Pejë 2-3 maj 2006, DI, 190, f. 4-5
– Mesazhi i Myftiut me rastin e fillimit të muajit të shenjtë të Ramazanit, DI, 194/2006, f. 4.
– Hytbeja e Fitër – Bajramit, DI, 195-196/2006, f. 51-52.
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, DI, 198/2007, f. 56.
– Bashkësia Islame e Kosovës është munduar të krijojë një klimë të mirë për jetë të përbashkët të të gjitha feve, (intervistë), DI, 201/2007, f. 26.
– Reagim i Myftiut rreth planifikimit të sulmit terrorist mbi bazën ushtarake Fort Diks të Nju-Xherist në SHBA, DI, 202/2007, f. {2}.
– Pllaka për gjeneratat e reja që të mos harrojnë vendin ku u mbajt Lidhja Shqiptare e Prizrenit, (Fjalë në Tryezën Shkencore për LSHP të mbajtur në Prizren), DI, 203/2007, f. 2, 65.
– Hytbeja e Fitër – Bajramit, DI, 207/2007, f. 50-51.
20
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, DI, 210/2008, f. 58-59.
– Urimi i Myftiut të Kosovës drejtuar qytetarëve me rastin e Shpalljes së Pavarësisë, DI, 211/2008, f. 3.
– Mesazhi i Myftiut me rastin e Shpalljes së Pavarësisë (15 shkurt 2008), DI, 211/2008, f. 8.
– Njiheni Pavarësinë e Kosovës, (Apel i Myftiut Konferencës Islamike), 13 mars 2008, DI, 212/2008, f. 4.
– Fjala e Myftiut në Akademinë Përkujtimore me rastin e 10-vjetorit të vdekjes së H. Sherif Ahmeti, DI, 213/2008, f. 4-6.
– Botë e qytetëruar: Ju faleminderit për atë që keni bërë për këtë popull të përvuajtur, (Fjalë e mbajtur në manifestimin “Mesazhi i Paqes”, Prishtinë 26 maj 2008), DI, 214/2008, f. 4-5.
– Ne aty kërkuam që të përshpejtohet njohja e pavarësisë së Kosovës, intervistë për “Dituria Islame”, DI, 215/2008, f. 4-6.
– Detyrë e prijësve fetarë duhet të jetë përqendrimi në parimet fetare, Fjalë e mbajtur në Universitetin “Yale” në SHBA, (28 gusht 2008), DI, 216-217/2008, f. 4-7.
– Hytbeja për Fitër – Bajram, DI, 218/2008, f/4-5.
– Fjala e Myftiut me rastin e marrjes së Menshurës, (Prishtinë, 25 tetor 2008), DI, 219/2008, f. 8.
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, 8. 12. 2008, DI, 220-221/2008, f. 4-5.
– Jam i kënaqur që i madhi Zot më ka mundësuar të jem në krye të BIK-së në kohën kur Kosova fitoi pavarësinë, intervistë për “Dituria Islame”, DI, 220-221/2008, f. 21-27.
– Kosovës i nevojitet një shoqëri e shëndoshë, intervistë për “Dituria Islame”, DI, 230/2009, f. 49-51.
– Hytbeja e Myftiut për Kurban-Bajram, DI, 233/2009, f. 32-33.
– Deklaratë e Myftiut për rastin “Kçira”, DI, 236/2010, f 53.
– Rikujtimi i shëmbëlltyrës së Muhamedit a.s. (Fjalë e mbajtur në manifestimin “Muhamedi a.s., shëmbëlltyrë e njerëzimit”), DI, 237/2010, f.5-7.
– Letra e Myftiut për deputetët e Kuvendit të Kosovës (Inkorporomi i lëndës edukata fetare në arsimimin fillor e të mesëm), DI, 237/2010, f. 50-51.
– Fjala e Myftiut në takim me Gadafin, DI, 240/2010, f. 8.
– Deklaratë e Myftiut të Kosovës pas vendimit të Gjykatës
Ndërkombëtare të Drejtësisë, DI, 241/2010, f. 54.
– Deklaratë e Myftiut për Udhëzimin Administrativ 6/2010, DI, 241/2010, f. 54-55.
21
– Letra e Myftiut për Konferencën Islamike dhe Ligën Arabe për njohjen e pavarësisë së Kosovës, DI, 241/2010, f. 56.
– Hytbeja e Fitër- Bajramit, DI, 243/2010, f. 48-49
– Hytbeja e Kurban-Bajramit, DI, 245/2010, f 4-5.
– Reagim lidhur me fjalën e Patrikut të KOPS, z. Irinejt, me rastin e shugurimit të peshkopit Teodosije në Prizren, DI, 247/2011.
– Muhamedi a.s. shëmbëlltyrë për njerëzimin (Fjalë e mbajtur me rastin e shënimit të Mevludit), DI, 248/2011, f. 5-9.
– Hasan ef. Nahi personalitet i shekullit të njëzet (Fjala e hapjes në sesionin kushtuar Myderriz Hasan ef. Nahi), DI, 248/2011, f. 53-54.
– Mësimi mbi fenë në institucionet publike të arsimimit përvojat nga rajoni dhe modalitete e përshtatshme për Kosovën (fjala e mbajtur në hapje të konferencës), DI, 249/2011, f. 5-7.
– Deklaratë e Myftiut me rastin e vrasjes së dy ushtarëve amerikanë në Frankfurt të Gjermanisë, DI, 249/2011, f. 52.
– Telegram urimi (për presidentin Sejdiu, kryeministrin Thaçi dhe kryeparlamentarin Krasniqi me rastin e zgjedhjeve), DI, 249/2011, f. 52.
– Islami është fe e paqes (Fjalë e mbajtur në takimin e liderëve fetarë të Ballkanit në Shkup, 29 mars 2011), DI, 250, f. 69-70.
– Hytbeja e Fitër – Bajramit, DI, 254/2011, f. 6-7.
– Islami për vetëvrasjen, DI, 256/2011, f. 37-39.
– Raporti i Stefan Shvarcit-një pamflet i mbushur me shpifje, DI, 262/2012, f. 58-59.
– Veriut të vendit duhet t'i qasemi me maturi e mençuri, pa emocione, me durim e mirëkuptim, DI, 263/2012, f. 5-6.
– Hytbeja e Fitër – Bajramit, DI, 265-266/2012, f. 5-7.
– Ramazani dhuratë vjetore për besatarët nga i madhi Zot xh. sh., DI, 265-266/2012, f. 8-10.
– Telegram ngushëllimi për ambasadoren amerikane në Kosovë, znj.
Tacyey Jacobson, DI, 267/2012, f. 59.
– Fjala e Myftiut në manifestimin e gurthemelit të Xhamisë Qendrore në Prishtinë, 8 tetor 2012, DI, 268/2012, f. 8-9.
– Hytbeja e Kurban – Bajramit, DI, 268/2012, f. 49-50.
– Fjala e Myftiut në hapje të konferencës shkencore “Kontributi i prijësve mysliman në formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar”, Tiranë, 28 shtator 2012, DI, 268/2012, f. 54-55.
– Deklaratë e Myftiut për heqjen e Lapidarit të Dëshmorëve në Preshevë, DI, nr. 271/2013, f. 55.
22
– Gruaja është elementi-struktura më e fortë brenda familjes, DI, nr, 275/2013, f. 5-8.
– Libër që vë në pah kontributin e ulemasë shqiptare për shtetin e kombin, DI, nr. 275/2013, f. 48.
– Fetë urdhërojnë dhe mësojnë për paqe universale, DI, nr. 276/2013, f. 5-7.
– Fitër Bajrami festë e dashurisë dhe solidaritetit (Hytbeja për Fitër Bajram), DI, nr. 277-278/2013, f. 5-6.
– Hytbeja e Myftiut për Kurban Bajram, DI, nr. 279/2013, f. 5-7.
– Fjala e Myftiut në promovimin e librit “Kontributi i prijësve myslimanë në formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar”, Tiranë, 3 shtator 2013, DI, nr. 280/2013, f. 48.
– Ndërtimi i paqes është rrugë pa alternativë, DI, 280/2013, f. 49-50.
– Fjala përshëndetëse e Myftiut në promovimin e librit “Kontributi i prijësve myslimanë në formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar”, Prishtinë, 13 nëntor 2013, DI, nr. 281/2013, f. 53.
4.3. Referate dhe kumtesa
– Fushat e veprimit filozofik në besimin islam, në: “Feja, kultura dhe tradita islame ndër shqiptarët”, (simpoziumi ndërkombëtar), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 1995, f. 75-79.
– Tradita e aktivitetit fetar-islam në Kosovë është e vjetër mbi gjashtëshekullore, në: “50-vjet të Medresesë së Mesme “Alaudin” Prishtinë, botoi Medreseja e Mesme “Alaudin”, Prishtinë, 2003, f.
4-11.
– Rëndësia e literaturës mësimore për aftësimin profesional të nxënësve, në: “Shtypi islame dje, sot dhe nesër, – Përmbledhje kumtesash nga Konferenca shkencore (Prishtinë, 23-24 maj 2003), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2005, f.
201-206.
– Jehona e Lidhjes së Prizrenit frymëzoi e fuqizoi shpirtrat dhe ndjenjat kudo ndër shqiptarët (Fjala e hapjes), në: Mesazhet e Lidhjes së Prizrenit në raport me realitetin shqiptar sot, Përmbledhje Kumtesash nga Tryeza shkencore, Prizren 12 qershor 2007, botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2010, f. 7-9.
– Haxhi Sherif Ahmeti: jeta dhe vepra (Kryereferat),në: “Haxhi Sherif ef. Ahmeti – jeta dhe vepra (1920-1998)”, Përmbledhje kumtesash nga sesioni shkencor (Prishtinë, 17 prill 2008), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2010, f. 7-15.
23
– Shehidët ranë për Zot e atdhe, në: “Imamët dëshmorë-shehidë në luftën e fundit në Kosovë 1989/1999” – Monografi, botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë 2010, f. 5-12.
– Vështrim akaideologjik “Mevludit” të Tahir ef. Popovës, në: “Mevludi tek shqiptarët”, Përmbledhje kumtesash nga sesioni shkencor (Prishtinë, 22 prill 2009), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2010, f. 227-233.
– Hasan efendi Nahi personaliteti islam i shekullit të njëzetë (Fjala e hapjes), në: “Myderriz Hasan ef. Nahi – jeta dhe vepra (19051991)”, Përmbledhje kumtesash nga sesioni shkencor (Prishtinë, 5 shkurt 2011), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2012, f. 9-13.
– Myderriz Sadri Prestreshi-njeri i sakrificës dhe idealeve , në: “Myderriz Sadri ef. Prestreshi -jeta dhe vepra (1917-2002)”, Përmbledhje kumtesash nga sesioni shkencor (Prishtinë, 22 shkurt 2012), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2013, f. 7-10.
– Sadri ef. Prestreshi – shembull si duhet sakrifikuar e punuar për vatan, komb e fe, në: “Myderriz Sadri ef. Prestreshi – jeta dhe vepra (1917-2002)”, Përmbledhje kumtesash nga sesioni shkencor
(Prishtinë, 22 shkurt 2012), botoi Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës, Prishtinë, 2013, f. 172-175.
– Kontributi i prijësve mysliman në formësimin e vetëdijes dhe identitetit kombëtar (Referate në hapje të Konferencës), në: Konferenca shkencore 28-29 shtator 2012, botoi: KMSH-BIK-
BFIM, Tiranë 2013, f. 14-16.
– Në ditët më të vështira, kemi ndarë të njëjtin fat, (Fjalë e mbajtur me rastin e zgjedhjes së Myftiut të Bashkësisë Islame në Serbi, Dr.
Mevlud ef. Dudiç), Novi Pazar, 19 shkurt 2014, DI, nr.284/2014, f.
5.
– Bashkëjetesa – urdhër hyjnor, (Fjalë e mbajtur në hapjen e Konferencës së Dytë Ndërfetare në kuadër të javës së pajtimit dhe tolerancës ndërfetare, Prizren 23 maj 2014, DI, nr. 287/2014, f. 5.
– Të kultivojmë frymën e dashurisë, paqes, tolerancës dhe respektit të ndërsjellë (Hytbe e mbajtur më 28 korrik 2014 në Xhaminë e Madhe të Prishtinës, me rastin e festës së Fitër-Bajramit), DI, nr. 288/2014, f. 5.
– “Zani i Naltë” themel i fortë për vetëdijen fetare e kombëtare, (Fjalë në përurimin e vëllimit të parë të ribotimit të revistës “Zani i Naltë”, Prishtinë 24 nëntor 2014), DI, nr. 291/2014, f. 5
24
– Muhamedi a.s., një model që duhet ndjekur, (Fjalë e mbajtur më 24 janar 2015, në sesionin shkencor në Gjilan, me rastin e muajit të Mevludit), DI, nr. 293/2015, f. 5.
– E kemi obligim të shenjtë që ta ruajmë vatanin tonë! (Hytbe e mbajtur më 17 korrik 2015 në namazin e Fitër – Bajramit, në Xhaminë e Madhe të Prishtinës), DI, nr. 298/2015, f. 5.
– Kurban – Bajramet manifestohen përmes sakrificës, devotshmërisë e solidaritetit, (Hytbeja e Kurban – Bajramit, mbajtur në Prishtinë, më 24 shtator 2015, në Xhaminë e Madhe të Prishtinës me rastin e festës Kurban-Bajramit), DI, nr. 300/2015, f. 5.
– Kurban – bajramit manifestohen përmes sakrificës, devotshmërisë e solidaritetit, (Mesazh urimi për besimtarët dhe qytetarët e Kosovës me rastin e Kurban – Bajramit, Prishtinë 23 shtator 2015), DI, nr.
300/2015, f. 94.
– Feja islame qëllim thelbësor ka paqen (Hytbe e mbajtur në Xhaminë e madhe me rastin e festash së Kurban – Bajramit,
Prishtinë 24 shtator 2015), DI, nr. 300/2015, f. 94.
– Përkthimi i Kuranit në gjuhën shqipe vlerë e shtuar për historinë tonë (Fjalë në hapje të sesionit shkencor “Kurani te shqiptarët”, Prishtinë 26 dhjetor 2015), DI, 303/2015, f. 5.
– “Zani i Naltë” – Tribunë e mendimit të ulemasë shqiptare, (Fjalë e mbajtur në hapje të konferencës shkencore “Zani i Naltë, një shekull në shërbim të dijes”), Tiranë, 16 shkurt 2016), DI, 305/2016, f. 5.
– Veprimtaria atdhetare e fetare e Mulla Iljaz Brojës – shembull që duhet ndjekur, (Fjalë e mbajtur në manifestimi kushtuar Mulla Iljaz Spahisë – Brojës në 70-vjetorit të rënies së tij, Burojë- Skenderaj 7 shkurt 2016), DI, nr. 305/2016, f. 52.
– Fitër – Bajrami sjell për të gjithë ne gëzim, lumturi, bashkim, urtësi e paqe, (Urim me rastin e festës së Bajramit të Madh, Prishtinë, 4 korrik 2016), DI, nr. 309/2016, f. 5.
– Islami është mëshirë për të gjitha krijesat (Hytbe e mbajtur më 5 korrik 2016 në Xhaminë e Madhe të Prishtinës, me rastin e festës së Fitër-Bajramit), DI, nr. 309/2016, f. 6.
– Feja në shumë vende ka marrë formë dhe ligjërim tjetër, (Fjalë e mbajtur në samitin e Evro–Azisë në Stamboll më 11tetor 2016), DI, nr. 312/2016, f. 5.
– “Dituria Islame” një tribunë e mendimit fetar e kombëtar, (Fjalë e mbajtur në hapjen e konferencës shkencore “Revista “Ditura
25
Islame” – tri dekada jetë, punë, sfida dhe suksese”), Prishtinë, 18 nëntor 2016), DI, nr. 313/2016, f. 5.
– “Zani i Naltë” një projekt gjithëkombëtar, (Fjalë e mbajtur në konferencën shkencore “Zani i Naltë”-thesar kulturor, fetar e kombëtar”, Shkup, 24 nëntor 2016), DI, nr. 313/2016, f. 13.
– “Drita Islame” vazhdimësi e revistave “Zani i Naltë” dhe “Kultura Islame”, urë lidhëse midis brezash dhe trevash shqiptare, (Fjalë e mbajtur në hapje të Konferencës shkencore ““25 vite Drita Islame”, Tiranë, 28 shkurt 2017), D.I. nr. 316/2017, f. 5.
– Bashkësia Islame është e angazhuar fuqishëm që në shtetin tonë të krijohet ambient i sigurt për të gjithë”, (Fjalë e mbajtur në hapje të konferencës shkencore “Myslimanët shqiptarë në Ballkan”,
Prishtinë, 12 mars 2017), DI, nr. 317/2017, f. 14.
– Burimi i misionit të Muhamedit a.s., është Kurani, (Fjalë e mbajtur në manifestimin e javës së Ditëlindjes së Muhamedit a.s., Prishtinë, 19 prill 2017), DI, nr. 318/2017, f. 5.
– Përmes agjërimit besimtari më së miri shpreh njohjen, bindjen e sinqeritetin ndaj Krijuesit, (Urimi me rastin e fillimit të muajit të Ramazanit, Prishtinë 26 maj 2017), DI, nr. 319/2017, f. 5.
– Medreseja e Prishtinës jetoi e bashkëlidhur dhe e pandarë me fatin e popullit dhe të vendit tonë, (Fjalë e mbajtur në hapje të konferencës shkencore “Medreseja “Alaudin” e Prishtinës – 65 vjet në shërbim të arsimit fetar dhe kombëtar”, Prishtinë 17 maj 2017), DI, nr.
319/2017, f. 8.
– Fitër-Bajrami ngërthen në vete rikujtimin dhe përkushtimin ndaj Krijuesit të gjithësisë, (Urimi me rastin e festës së Fitër – Bajramit, Prishtinë, 24 qershor 2017), DI, nr. 320/2017, f.2.
– Agjërimi i Ramazanit le të shërbejë si motiv e mësim për punë të mëtutjeshme në forcimin e fesë e të atdheut, (Hytbeja me rastin e festës së Fitër – Bajramit, Prishtinë 25 qershor 2017), DI, nr.
320/2017, f.5.
– Mejtepet institucione që i paraprinë hapjes së medreseve dhe shkollave të tjera të kohës, (Fjalë e mbajtur në hapje të simpoziumit “Mejtepet e Myftinisë Pukë dhe roli i tyre.” Pukë, 11 nëntor 2017), DI, nr. 225-226/2017, f. 5.
– Literatura islame e shkruar te ne, (Fjala e mbajtur në hapje të Tryezës shkencore “60 vjet të literaturës islame në gjuhën shqipe në Kosovë (1957-2017)”, Prishtinë, 27 dhjetor 2017, DI, nr. 225226/2017, f. 7.
26
– Jemi me fat që Zoti na mundësoi të përjetojmë pavarësinë e vendit, (Hytbeja e mbajtur në Xhaminë e Madhe në Prishtinë më 16 shkurt 2018, me rastin e 10-vjetorit të pavarësisë së Kosovës), DI, nr.
328/2018, f. 5.
– Themelimi i KMSH-së – jetësim i vendimeve për pavarësinë e vendit, (Fjalë e mbajtur në 95vjetorin e themelimit të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë, Tiranë 28 mars 2018), DI, nr. 329/2018, f. 5.
– Bashkësia Islame e Kosovës qëndroi pranë familjarëve të të zhdukurve, (Fjalë e mbajtur në aktivitetin e përbashkët të Komitetit Ndërkombëtar të Kryqit të Kuq dhe Bashkësisë Islame të Republikës së Kosovës të mbajtur në Prishtinë, 20 mars 2018), DI, nr. 329/2018, f. 6.
– Tradita e leximit dhe mësimit të Kuranit në vendet tona është shekullore, (Fjalë e mbajtur në hapje të garave të Kuranit në nivel ballkanik, Prishtinë, më 22-20 prill 2017), DI, nr. 330/2018, f. 5.
– Muaji i Ramazanit- shënon fillimin e shpalljes së Kuranit, (Urimi i Myftiut të Kosovës për qytetarët e Kosovës me rastin e fillimit të muajit të madhëruar të Ramazanit, Prishtinë 15 maj 2018), DI., nr.
319, f. 5.
– Festat janë ditë të dalluara për shkak të domethënieve që bartin, (Urimi me rastin e festës së Fitër – Bajramit, Prishtinë, 14 qershor 2018/2018), DI, nr. 331/, f. 5.
– Festat në Islam janë momente reflektimi, momente rikthimi në vlerat e vërteta fetare dhe humane,( Hytbe e mbajtur në xhaminë e Madhe në Prishtinë rastin e festës së Fitër Bajramit më 15 qershor 2018), DI, 331/2018, f. 6.
– Kurban – Bajrami – momenti në të cilin shprehim besimin e pastër në Zot, (Urimi i Myftiu të Kosovës për qytetarët e Kosovës me rastin e festës së Kurban – Bajramit, Prishtinë 20 gusht 2018), DI, nr. 342, f. 2.
– Shenjtëria e njeriut sipas mësimeve të Hytbes Lamtumirëse, (Hytbe e mbajtur me rastin e festës së Kurban-Bajrami më 21 gusht 2018), DI, nr. 334/2018, f. 5.
– Fenë dhe kombin i kemi gjërat më të shtrenjta, (Fjalë e mbajtur para Trupit zgjedhor të BIK-ut pas marrjes së mandatit të ri, Prishtinë 27 tetor 2018), DI, nr. 336/2018, f. 5.
– Manifestimi i ditëlindjes së Pejgamberit – është i shtresuar thellë në identitetin fetar e kulturor të populli tonë, (Fjala e Myftiut të Kosovës në manifestimin “Pejgamberi a.s. dhe rinia” të organizuar 27
nga Kryesia e BI të Kosovës me rastin e muajit të Mevludit
Prishtinë, 18 nëntor 2018), DI, nr. 336/2018, f. 5.
– Uniteti Islam – Rreziqet e etiketimit dhe të përjashtimit, (Fjalë e mbajtur në Konferencën islame globale, Mekë, 12 dhjetor 2018), DI, nr. 337/2018, f. 5.
– Qofsh e bekuar përjetësisht -Ushtria e Kosovës, (Mesazh urimi nga Qabeja e bekuar me rastin e miratimit te ligjve për themelimin e Ushtrisë së Kosovës, Mekë, 14 dhjetor 2018), DI, nr. 337/2018, f. 2.
– Islami fe e vlerave dhe e virtyteve, (Hytbe e mbajtur në xhaminë e vjetër të Podujevës më 22 dhjetor 2018), DI, nr. 337/2018, f. 7.
– Resul ef. Rexhepi është shquar për vizion e profesionalizëm, (Fjalë e mbajtur në manifestim me rastin e shkuarjes në pension të sekretarit të përgjithshëm të BIK-ut, Resul ef. Rexhepi, Prishtinë, 17 janar 2019), DI, nr. 338/2019, f. 56.
– Ta ruajmë vatanin si një nga vlerat më të larta tonat, (Mesazh urimi me rastin 17 shkurtit dhe 11-vjetorit të pavarësisë së Republikës së Kosovës, 17 shkurt 2019), DI, nr. 339/2019, f. 2.
– Një vepër kapitale nga fusha e hadithit, (Fjalë e mbajtur në promovimin e veprës “Islami nëpërmjet haditheve”, Prishtinë, 21 shkurt 2019), DI, nr. 339/2019, f. 5.
– Urtësia, fisnikëria dhe mirësjellja e Profesor Qemajlit rrallë mund të hasen në shoqërinë tonë, (Fjalë e e mbajtur në Akademinë përkujtimore me rastin e kalimit në Ahiret të Profesor Qemajl Morinës, Prishtinë 26 shkurt), DI, nr. 339/2019, f. 54.
– Kasim Efendiu ishte ndër më të mirët e gjeneratës së tij, (Fjala e Myftiut Naim ef. Tërnava në Akademinë përkujtimore me rastin e kalimit në Ahiret të Kasim ef. Gërgurit, të mbajtur më Prishtinë më 21 mars 2019), DI, 340/2019, f. 51.
– Ilmihali – simbol i arsimimit tonë islam, (Fjalë e mbajtur në promovimin e veprës “Ilmihal i zgjeruar”, Prishtinë 17 prill 2019), DI, nr. 341/2019, f. 5.
– Ramazani – muaji i mëshirës, i faljeve e i lutjeve, (Mesazh urimi për qytetarët e Kosovës me rastin e fillimit të muajit të Ramazanit, 05.04. 2019), D.I.:__________________
– Fitër – Bajrami festë që manifeston unitetin, (Mesazh urimi për qytetarët e vendit me rastin e festës së Fitër Bajramit, Prishtinë, 3 qershor 2019), DI, nr. 342/2019, f. 2.
– Gjërat më të shtrenjta që posedon njeriu janë feja dhe vatani, (Hytbeja e mbajtur në Xhaminë e Madhe në Prishtinë me rastin e Fitër-Bajramit, 3 qershor 2019), DI, nr. 342/2019, f. 5.
28
– Të dhunuarat e luftës nuk mund të ngarkohen me mëkat as në këtë botë e as në botën tjetër, (Fjalë e mbajtur në konferencën “Të gjithë së bashku me një zë”, Prishtinë, 1 korrik 2019), DI, nr. 343/2019, f.
5.
– Urimi për Mevludin e Pejgamberit a.s., DI, nr. 348/2019, f. 2.
– Tradita e leximit dhe e mësimit të Kuranit në vendet tona është shekullore, (Fjalë e mbajtur në hapje të garave të Kuranit në nivel ballkanik, Prishtinë, 1 nëntor 2019), DI, nr. 248/2019, f. 5.
– Fjala e Myftiut Tërnava me rastin e Mevludit, 13 nëntor 2019, DI, nr. 348/2019, f. 43.
– Myslimanët, duke festuar e shënuar Lindjen e Muhamed Mustafasë, shprehin dashurinë, nderin dhe respektin ndaj Pejgamberit të tyre, (Fjalë e mbajtur në konferencën “Jeta e Pejgamberit a.s. prej lindjes e deri në shpalljen hyjnore” , Prishtinë, 27 nëntor 2019), DI, nr.
349/2019, f. 5.
– Shpërngulja masive me dhunë e shqiptarëve, politikë
shkombëtarizuese, (Fjala mbajtur në promovimin e romanit “Baladë muhaxhire” të autorit Nimon Muçaj, Prishtinë, 17 dhjetor 2019), DI, nr. 349/2019, f. 53.
– Mirëpritja, respekti e solidariteti – vlera të shtresuara thellë në identitetin dhe vetëdijen e popullit tonë, (Fjala e mbajtur në Akademinë “Faleminderit, Shqipëri, Prishtinë, 18 janar 2020), DI, nr. 250/2020, f. 5.
– Epitafet në gjuhën osmane paraqesin një rëndësi të veçantë për njohjen e së kaluarës sonë, (Fjalë e mbajtur në promovimin e veprave “Epitafet në gjuhën osmane (deshifrimi dhe përkthimi i tyre”, Prishtinë, 23 janar 2020), DI, nr. 350/2020, f. 7.
– Karta e Mekës duhet të na shërbejë si busull orientimi, (Fjalë e mbajtur Konferencën ndërkombëtare ndërfetare në Zagreb, 5 shkurt 2020), DI, nr. 351/2020, f. 5.
– Abedin, është i gjallë, (Fjalë e mbajtur në ceremoninë varrimit të dëshmorit Abedin Krasniqi, “Shpirti i bardhë i dëshmorit të Kosovës”, Bardh i Vogël – Fushë Kosovë, 10 qershor 1989), DI, nr.
351/2020, f. 7.
– Duhet ta mbajmë besën e dhënë Krijuesit të Gjithësisë dhe besën e dhënë atdheut tonë, (Fjalë e mbajtur në: ceremoninë e varrimit të dëshmorit Besnik Restelica, Podujevë, 1997), DI, nr. 351/2020, f. 8.
– Muaji i Ramazanit na afron rreth sofrës së tij, Urimi me rastin e fillimit të muajit të Ramazanit, 23 prill 2020), DI, nr. 352-353/2020, f. 5.
29
– Besimtari ka arsye që të ndihet i lumtur e i gëzuar për Fitër Bajram, (Mesazh urimi me rastin e festës së Fitër-Bajramit, Prishtinë 24 maj 2020), DI, nr. 354/2020, f. 5
– Për Haxhi Mustafën do të ruaj kujtimet më të mira, (Fjala e mbajtur në Akademinë përkujtimore kushtuar Haxhi Mustafë ef.
Dervishollit, Prishtinë, 10 qershor 2020), DI, nr. 355/2020, f. 5.
– Këtë Bajram nuk po e presim ashtu siç do të dëshironim, (Mesazh urimi me rastin e festës së Kurban-Bajramit, Prishtinë, 30 korrik 2020), DI, nr. 356/2020, f. 5.
– Fikhu i emergjencave: parametrat e jurisprudencës pas Corona virusit, (Fjalë e mbajtur në konferencën “Ruajtja e shpirtit është ne mesin e parimeve për të cilat Krijuesi urdhëroi një kujdes të veçantë, Prishtinë, 19 korrik 2020), DI, nr. 356/2020, f. 7.
– Institutit do të ndikojnë në krijimin e mendimit dhe interpretimit autokton islam, (Fjalë e mbajtur në përurimit e Institutit për Hulumtime dhe Studime Islame (IHSI)-Prishtinë, 25 shkurt 2021), DI, nr. 363/2021, f. 5.
– -Mesazh urimi me rastin e fillimit të muajit të madhëruar Ramazan, Prishtinë 12 prill 2022), DI, nr. 365/2021, f. 57.
– Mesazh urimi me rastin e festës së Fitër-Bajramit, Prishtinë 12 maj 2021), DI, nr. 366/2021, f. 64.
– Festa e Kurban-Bajramit në themelet e saj ka sakrificën, barazinë, solidaritetin dhe mirësinë, (Mesazh Urimi me rastin e festës së Kurban–Bajramit, Prishtinë 19 korrik 2021), DI, nr. 368-369/2021, f. 2.
– E kemi për obligim fetar, por edhe traditë kombëtare që ta ruajmë familjen, (Hytbe e mbajtur në Xhaminë e Madhe në Prishtinë me rastin e festës së Kurban-Bajramit, Prishtinë, 20 korrik 2021), DI, nr. 368-369/2021, f. 5.
– Duhet që të jemi bashkë, të jemi unik e të kemi unitet, (Fjalë e mbajtur në manifestim e përurimit të Hfz. Etem Etemi në Shtëpinë e Kulturës në Preshevë, 29 korrik 2021), DI, nr. 368-369/2021, f.10.
– Kryesia e Bashkësisë Islame të Kosovës ka qenë, është dhe do të mbetet paluhatshëm në shërbim të Kuranit dhe vlerave të tij,( Fjalë e mbajtur në hapje të Konferencës Shkencore “Një shekull nga botimi i përkthimit të Kuranit në gjuhën shqipe nga Ilo Mitkë Qafëzezi”, Prishtinë, 21 shtator 2021), DI, nr. 370/2021, f. 5.
– Fati i Medresesë “Alaudin” vazhdimisht ishte i lidhur ngushtë me fatin e popullit të Kosovës, (Fjalë e mbajtur në manifestimin e 30
shënimit të shtatëdhjetë vjetorit të Medresesë “Alaudin”, Prishtinë, 22 dhjetor 2021), DI, nr. 372-373/2021, f. 5.
– Kjo është vepra e parë me karakter enciklopedik e botuar nga Bashkësia Islame e Kosovës, (Fjalë e mbajtur në promovimin e veprës “Dijetarë shqiptarë në Perandorinë Osmane (1880-1912) – sipas dokumenteve të Meshihatit të Lartë Osman”, Prishtinë, 2 dhjetor 2021), DI, nr. 372-373/2021, f. 9.
– Veprimtaria gjysmëshekullore e revistës “Edukata Islame” ka kaluar nëpër sfida, ashtu siç ka qenë historia dhe fati i populli tonë, (Fjalë e mbajtur në hapjen e Konferencës shkencore “Revista “Edukata Islame” – 50- vjet mision në fjalën e shkruar shqipe” Prishtinë, Prishtinë, 15 dhjetor 2021), DI, nr. 372-373/2021, f. 13.
– Mehmet Akifi është poet e intelektual i dy popujve, (Fjalë e mbajtur në hapje të Seminarit shkencor “Kontributi dhe veprat e Mehmet Akif Ersoj – Pejanit”, organizuar me rastin e 100-vjetorit të miratimit të himnit të Republikës së Turqisë, Prishtinë 28 dhjetor 2021), DI, nr. 372-373/2021, f. 17.
– Argumente që vërtetojnë ekzistimin e Allahut, xh.sh., Takvim 14421443 Kalendar 2021, f. 9.
– Mesazh urimi me rastin e fillimit të muajit të bekuar Ramazan, 1 prill 2022), DI, nr. 376/2022, f. 2.
– -Mesazh urimi me rastin e festës së Fitër-Bajramit, Prishtinë, më 1 maj 2022, DI, nr. 377/2022, f. 2.
– Paqe e dashuri për të gjithë, e jo konflikte, urrejtje e mosdurim, (Hytbe e mbajtur me rastin e festës së Fitër-Bajramit në Xhaminë e Madhe në Prishtinë, 1 maj 2022, DI, nr. 377/2022, f. 5.
– Festat e dy Bajrameve janë festat më popullore për besimtarët myslimanë, (Mesazh urimi me rastin e festës së Kurban – Bajramit, 8 korrik 2022), DI, nr. 379-380/2022, f. 5.
– Haxhi paraqet një ndër fazat më të larta të besimit në një Zot, (Hytbe e mbajtur me rastin e festës së Kurban-Bajramit, Prishtinë, 9 korrik 2022), D.I. nr. 379-380/2022 f. 6.
– Themelimi i Fakultetit të Studimeve Islame ishte nevojë e kohës,  (Fjalë e mbajtur në ceremoninë e 30-të vjetorit të themelimi të Fakultetit të Studimeve Islame më 27 dhjetor 2022), DI. nr.385 dhejtor 2022, fq. 5.
– Nevoja e njeriut për fe, Edukata Islame 127-128/2022, f. 11.
– “Argumente që vërtetojnë ekzistimin e Allahut, xh.sh.”, Takvim 1442-1443/ Kalendar 2021, f. 9-41.
–
31
– Doktrina e Imam Tahaviut, Takvim 1443-1444 / Kalendar 2022, f.
9-58.
– “Pozita e mendjes sipas kuranit dhe mendimi i Eshariut rreth saj”, Takvim 1444-1445/ Kalendar 2023, f. 9-17.
– – “Liria e Besimit-Kapacitetet e kufizuara të njeriut që si i vetëm ta gjejë të vërtetën”, Takvim 1445-1446 / Kalendar 2024, f. 9-22.
– “Koncepti për besimin dhe roli i shpalljeve prej Zotit, xh.sh”, Takvim 1446-1447 / Kalendar 2025, f. 9-24.
– “Nevoja e njeriut për fe”, Edukata Islame 135-136/2024, f. 13-31.
– “Qëllimi i krijimit të njeriut”, Edukata Islame 134/2024, f. 15-30.
I. Jetëshkrimi
Familja
Naim Tërnava u lind më 7 janar 1961, në fshatin Lismir të
Komunës së Fushë-Kosovës, si fëmija i tretë i babait Pajazitit dhe nënës Refiqes.
Të parët e familjes së tij heqin rrënjë nga fshati Tërnavë i rrethit të Toplicës, i cili i përkiste Sanxhakut të Nishit, nga ku u dëbuan me dhunë gjatë vitit 1878 për t’u vendosur në fshatin Lismir të FushëKosovës.
Si shumë familje të tjera shqiptare, të dëbuara me dhunë nga trojet e tyre stërgjyshore, edhe kjo familje me përkushtim e ruajti dhe e kultivoi ndjenjën, dashurinë dhe idealin për t'u kthyer, herë do kurdo, në vatrat e tyre. Kjo më së miri dëshmohet edhe nga mbiemri i tyre (Tërnava), si shenjë identifikimi i prejardhjes së tyre nga fshati – vatra nga e cila ishin dëbuar me dhunë.
Familja Tërnava shquhet për kultivimin e atdhedashurisë dhe për traditën fetare.
I ati Pajaziti dhe xhaxhai Myderriz Adem efendiu, ishin atdhetarë të shquar dhe pjesëtarë aktivë të Organizatës Nacional Demokratike Shqiptare (NDSH).
Arsimimi
Naim efendiu i mori mësimet parashkollore te xhaxhai i tij, hoxha i shquar, Mulla Adem efendiu, ku edhe nisi rrugëtimi i tij drejt edukimit dhe mësimit. Shkollimin fillor e mbaroi po në vendlindje, në vitin 1972/1973, për të vazhduar në Medresenë “Alaudin” në
Prishtinë, të cilën e mbaroi në vitin shkollor 1978/1979. Gjatë ditëve në medrese u dallua për sjelljet, edukatën dhe përkushtimin për mësime. Pati fatin e mirë që ishte nxënës i myderrizëve të shquar të asaj kohe që ishin pedagogë në medrese, si Rashid ef. Osmani, Hasan 2
ef. Nahi, Sadri ef. Prestreshi, Haxhi Sherif ef. Ahmeti, si dhe pedagogët e lëndëve shoqërore.
Gjatë kësaj kohe u dallua sidomos me organizimet letrare dhe kulturore që zhvilloheshin në kuadër të Shoqatës së nxënësve të Medresesë dhe organit të tyre revistës “Drita e Kuranit” (Nuru 'lKuran), në të cilën Naim efendiu e nisi rrugëtimin e tij të gjatë e të frytshëm të fjalës së shkruar. Në vitin shkollor 1978/1979 ishte kryetar i Shoqatës së Nxënësve të Medresesë.
Pas përfundimit të shkollës së mesme, studimet i filloi në
Universitetin “Al-Az-har” të Kajros, në drejtimin “Usuluddin” (Apologjetikë dhe Filozofi Islame), ku edhe diplomoi më 1984.
Gjatë qëndrimit në Kajro, përveçse u dallua në studime, u
angazhua edhe në shumë aktivitete të tjera, sidomos në njohjen e historisë së shqiptarëve të Egjiptit dhe në kontaktet me të fundmit e dinastisë shqiptare të Misirit, si me Qerim Haxhiun, Musa Haxhiun etj.
I frymëzuar nga dashuria, malli, përkushtimi, këshillat, mësimet dhe porositë e tyre për Atdheun, vuri kontakte me shqiptarët që jetonin jashtë Atdheut të tyre, të organizuar në qendra të ndryshme nëpër Evropë, ShBA, Australi e Zelandë të Re.
Përmes këtyre atdhetarëve të dëshmuar, Naim efendiu u njoh dhe vuri kontakte edhe me shumë gazeta, revista e botime të veçanta që kishin nxjerrë rilindësit tanë në Misir (Egjipt) dhe në vende të tjera, si dhe me shtypin e kohës që e nxirrte Mërgata Shqiptare gjithandej nëpër botë, jashtë ndikimit dhe mendimit ideologjik komunist që ishte instaluar në vendlindjet e tyre.
Studimet postdiplomike i ka mbaruar në Universitetin e Hapur Amerikan të Kajros në vitin 2003.
Veprimtaria
Pas kthimit në vendlindje, Naim ef. Tërnava emërohet imam në xhaminë e fshatit të tij të lindjes, në Lismir, ku me përkushtim shërbeu deri në vitin 1995. Koha sa ishte imam, ishte një ndër periudhat më të vështira të historisë më të re të Kosovës, ishin këto vitet që shënonin rënien e komunizmit në njërën anë, dhe ripushtimin e Kosovës nga Serbia në anën tjetër. Në këto rrethana, Naim efendiu me ligjëratat, derset, vazet e nasihatet edhe përtej xhamisë dha një kontribut të 3
rëndësishëm në motivimin, drejtorientimin dhe kapërcimin e këtyre sfidave dhe zhvillimeve shoqërore-politike me të cilat po përballej Kosova.
Në shtator të vitit 1985/1986 nga ana e Kryesisë së Bashkësisë Islame, Naim ef. Tërnava, emërohet pedagog i lëndës së Akaidit dhe më pastaj edhe i Filozofisë islame, në Medresenë e Mesme “Alaudin” në Prishtinë. Përveç punës së palodhshme si pedagog, ai, për nevojat e nxënësve, hartoi edhe shtatë tekste për lëndët Akaid, Ahlak dhe Filozofi islame, gjë që shënon një periudhë të re në tekstologjinë islame në medrese.
Për dy mandate (1995-2003) ishte edhe drejtor i Medresesë
“Alaudin”.
Nga viti akademik 1994/1995 u angazhua ligjërues i lëndës së Akaidit dhe Filozofisë Islame në Fakultetin e Studimeve Islame deri më 2020.
Naim Tërnava nga fillimi i viteve 90 ka ushtruar shumë detyra dhe